#RTX 3080 Sorunlarına Genel Bakış ve Güncel Durum

GeForce RTX 3080 modellerinde ortaya çıkan sorunun kaynağını tekrardan ele alıyoruz. Ayrıca NVIDIA da dahil olmak üzere tüm üreticilerin neler yaptığına bakıyoruz.

NVIDIA’nın GeForce RTX 3080 ekran kartı satışa çıktı ve stok sorunları yaşanmıştı. Bununla birlikte özel tasarım ekran kartı üreticileri de ürünlerini piyasaya sürmeye başladı. Ancak bildiğiniz üzere bazı özel tasarım kartlarda kararlılık sorunları yaşandı ve bu sorunları yaşayan kullanıcıların sayısı gün geçtikçe arttı. Kullanıcılar oyunlarda çökme, kilitlenme ve masaüstüne atma gibi problemler yaşadı. Şimdi yaşanan sorunla ilgili bir özet geçelim ve üçüncü taraf üreticilerin neler yaptığına güncel olarak bir bakalım.

RTX 3080 Sorunları

NVIDIA, üretim ortaklarına uyum sağlamaları için referans özellikleri veriyor ve özelleştirilmiş kartlar tasarlamaları için belirli yönergeler sunuyor. Burada voltajlarla birlikte güç ve saat hızları için tanımlanan sınırlar da yer alıyor. Özel tasarım kartlar birbirine göre birçok farklılık içerebiliyor ve kapasitör tasarımı da buna dahil.

Ekran kartlarında kullanılan iki tür kapasitör bulunuyor. Şimdiye kadarki kullanıcı raporları, tam bir POSCAP tasarımından yararlanan özel tasarım GeForce RTX 3080 modellerinde kararsızlık ve çökme sorunları yaşandığını ortaya koyuyor. Üreticilerden bazıları tasarımlarında tamamen POSCAP kullansa da, bazıları POSCAP ve MLCC’leri bir arada kullanabiliyor.

Özellikle belirtmek gerekirse, üreticilerin de açıkladığı gibi, bahsi geçen bu sorunlar yalnızca kullanılan kapasitörlerle ilgili değil. NVIDIA yeni bir sürücü yayınladı ve bazı üreticiler bu sürücülerle sorunların çözüme kavuşacağını belirtiyor. Ancak bazı üreticiler ise tasarım yenileme yolunu tercih edebiliyor.

POSCAP

SP-CAP boyut olarak çok daha büyük yapıda ve daha düşük voltaj oranlarına sahip. Bu kapasitörler daha güçlü ve çatlama gibi tehlikelere göre daha sağlam. Ayrıca SP-CAP’ler daha yüksek sıcaklıklarda daha iyi çalışıyor. Tüm bunlar fayda etmiyor, çünkü bu tür kapasitörler yüksek frekans hızları söz konusu olduğunda iyi iş çıkaramıyor. Son olarak, maliyet olarak daha pahalı olduğunun altını çizelim. Örneğin Zotac RTX 3080 Trinity modeli tam bir POSCAP düzeni kullanıyordu:

MLCC

MLCC ise çok daha küçük ve maliyet açısından daha ucuz. Dahası, daha düşük voltajlarda ve düşük sıcaklıklarda çalışabiliyorlar. MLCC, bu yapısı nedeniyle piezoelektrik etkisi ve çatlama yönünden daha kötü sonuçlar çıkarıyor. Ancak MLCC’ler özellikle çok yüksek frekanslı bileşenleri daha iyi filtreleyebiliyor. Bu arada, MLCC’ler küçük yapıda olduğundan çok sayıda kullanılıyor ve gruplar halinde konumlandırılıyor. Örneğin ASUS TUF RTX 3080 6’lı MLCC kapasitör düzeni kullanıyordu:

NVIDIA Founders Edition’da Ne Yapmıştı?

Şirketin Founders Edition modelinin saat hızları kısıtlı ve 1710 MHz hızlarına kadar çıktığını biliyoruz. Ancak şirket bu modelde sadece dört SP-CAP (kırmızı) ve ortada her biri 10 ayrı kapasitörden (yeşil) oluşan iki MLCC grubu kullandı. Bunun en iyi çözüm olduğu Igor’s Lab tarafından da belirtildi. Özellikle orta bölgelerin en iyi şekilde ve uygun filtrelerle desteklenmesi gerekiyor.

NVIDIA’nın Açıklaması

Şirket konuyla ilgili bir açıklama yaptı ve ortaklarıyla yakın çalıştığını belirtti.

“Kart tasarımlarıyla ilgili olarak, ortaklarımız tasarımlarını düzenli olarak özelleştiriyor ve bu süreçte onlarla yakın çalışıyoruz. Uygun sayıda SP-CAP ve MLCC gruplaması, tasarıma bağlı olarak değişebilir ve mutlaka kalitenin göstergesi değildir.”

NVIDIA, özel tasarımların birbirine göre farklılık gösterdiğinden tüm kartlar için tanımlanabilecek belirli bir SP-CAP / MLCC gruplaması olmadığını belirtiyor. Ayrıca SP-CAP / MLCC gruplama sayısının doğrudan kalite göstergesi olmadığını söylüyor.

NVIDIA GeForce 456.55 Sürücüsü

Yeni Game Ready 456.55 sürücüsüyle ilgili bir yazı paylaşmıştık. NVIDIA sürücü notlarında herhangi bir ayrıntıya girmedi. Ancak 456.55 sürücüsünü kuran kullanıcılar, eski sürücülere kıyasla daha az sorunla karşılaştığına dair raporlar yayınladı.

Kullanıcılar, kartlarının daha düşük saat hızlarında çalıştığını ancak daha kararlı olduğunu ve eskisi kadar sık sorun yaşamadıklarını belirtti.

EVGA

Forum yazısı şeklinde gelen EVGA’nın açıklaması, tasarımlarında kondansatörlerle ilgili kendi sorunlarına değiniyor ve kondansatörlerin son raporlarda rol oynayabileceğini doğruluyor:

“Son zamanlarda EVGA GeForce RTX 3080 serisi hakkında bazı tartışmalar yapıldı.

Seri üretim kalite kontrol testimiz sırasında, 6 POSCAP çözümünün gerçek dünya uygulama testlerini geçemeyeceğini keşfettik. Nedeni bulmak, POSCAP’leri 4’e düşürmek ve üretim kartlarını göndermeden önce 20 MLCC kapağı eklemek neredeyse bir haftalık Ar-Ge çalışması aldı. Bu nedenle EVGA GeForce RTX 3080 FTW3 serisinin lansmanı ertelendi. 6 POSCAP üretimi olan EVGA GeForce RTX 3080 FTW3 ekran kartları sevk edilmedi.

Ancak zaman sıkıntısı nedeniyle bazı inceleme yapan kişilere 6 POSCAP içeren bir üretim öncesi sürüm gönderildi. 5 POSCAP + 10 MLCC çözümüne sahip EVGA GeForce RTX 3080 XC3 serisi, XC3 özellikleriyle sorunsuz bir şekilde eşleşiyor. -EVGA”

ASUS

ASUS tarafından herhangi bir açıklama gelmedi. Ancak ASUS’un üretim aşamasından itibaren tasarım değişimine gittiği ve piyasaya çıkan ürünlerde sorun olmadığı söyleniyor.

MSI

“MSI, müşterilerden ve inceleme yapanlardan gelen GeForce RTX 30 Serisi grafik kartlarıyla ilgili raporlardan haberdar. En son GeForce sürücüsü (456.55), sorunla ilgili düzeltmeler içeriyor. Bu nedenle MSI, GeForce RTX 30 Serisi grafik kartı sahiplerinin NVIDIA GeForce web sitesinden indirilebilen en son sürücü sürümüne güncellemelerini öneriyor.

MSI, Gaming ve Ventus modellerinden oluşan GeForce RTX 30 Serisi ekran kartlarındaki tasarım kararlarının arkasına duruyor. Ayrıca hem SP-Caps hem de MLCC’lerin güçlü yönlerinden yararlanmak için tasarımlarda karma bir kapasitör grubu kullanıldı. Üretimin başlangıcından bu yana gönderilen ve medya inceleme örneklerini içeren tüm MSI GeForce RTX 30 serisi kartlar, aşağıdaki güncellenmiş resimlerde gösterildiği gibi PCB konfigürasyonlarına sahip.”

GeForce RTX 3080 GamingX Trio ve Ventus 3X

GeForce RTX 3090 GamingX Trio ve Ventus 3X

Gigabyte

“GeForce RTX 3080 grafik kartlarında POSCAP kapasitörlerinin kullanımının kararlılık sorunlarına ve çökmelere yol açabileceğini belirten son raporlara yanıt olarak, sorunu aşağıdaki ifadeyle açıklığa kavuşturmak istiyoruz:

POSCAP kapasitörlerinin bağımsız olarak bir donanım çökmesine neden olabileceği yanlıştır. Bir grafik kartının kararlı olup olmaması, yalnızca kapasitör türlerindeki farkın değil, genel devre ve güç dağıtım tasarımının kapsamlı bir değerlendirmesini gerektirir. POSCAP’ler ve MLCC’ler farklı özelliklere ve kullanımlara sahiptir, bu nedenle bir kapasitör tipinin diğerinden daha iyi olduğunu iddia etmek doğru değildir.

Gigabyte GeForce RTX 30 ekran kartları, NVIDIA spesifikasyonlarına uygun olarak tasarlanmıştır ve gerekli tüm testleri geçmiştir, bu nedenle ürün kalitesi garanti edilir. GIGABYTE GeForce RTX 3080 GAMING OC ve EAGLE OC serisi grafik kartları, NVIDIA tarafından belirlenen özellikleri karşılayan, 2820u kapasite sağlayan ve yüksek kaliteli ESR 470uF SP-CAP kapasitörleri kullanıyor. SP-CAP kapasitörlerinin maliyeti MLCC’lerden daha düşük değildir. GIGABYTE, ürün bütünlüğüne çok değer veriyor ve kesinlikle ucuz malzemeler kullanarak maliyetleri düşürmüyor.

NVIDIA, 29 Eylül 2020’de kararlılığı artıran bir sürücü (sürüm 456.55) yayınladı. Kullanıcıların, optimize edilmiş performans için en son sürücüye güncelleme yapmaları önerilir. Herhangi bir endişesi olan kullanıcılar için lütfen yerel servis merkezlerimiz veya temsilcilerimizle iletişime geçin.”

Inno3D

“Tüm mevcut kullanıcılara ve olası alıcılara,

Lütfen emin olun ve işbu belge ile INNO3D / ICHILL GeForce RTX 30 Serisi ürünlerin herhangi bir kararsızlık sorunu olmadığını beyan ederiz.”

Colorful

Üretici, sorunu gayri resmi olarak basına bildiren ilk taraftı. Zaten gönderilmiş olan inceleme örnekleri daha sonra geri çağrıldı.

Galax

“Galax RTX 3080/3090 ürünlerinin SP-CAP kapasitörleri ve MLCC kapasitörleri hakkında.

Sevgili oyuncu arkadaşlar, herkese merhaba. Son zamanlarda, birçok kullanıcı Galax RTX 3080/3090 serisi grafik yongalarında kullanılan kapasitörlerin özel kullanımı hakkında bilgi almak istedi. Model ve çipin ardında kullanılan kapasitörler aşağıdaki gibidir:

1. Galax RTX 3080 Heijiang / Metal Master: çipin arkasındaki SP-CAP kapasitör sayısı: 5 ve MLCC kapasitör sayısı: 10’lu halde bir set.
2. Galax RTX 3090 General / Metal Master: çipin arkasındaki SP-CAP kapasitör sayısı: 4 ve MLCC kapasitör sayısı: 20’li halde iki grup.
3. RTX 3090 Gamer serisinin ilk partisi 6 SP-CAP kapasitör kullanıyordu. Resmi olarak üretilen ve satılan Gamer ürünler için tasarım değişecek ve optimizasyon iyileştirmeleri yapılacak. Not: Bu ürün şu anda satışta değil.“

Zotac

Zotac’ın ana şirketi olan PC Partner’in ekran kartlarını değiştirdiği yönünde bilgiler gelmişti. Güncel açıklama ise şu şekilde:

“Merhaba,

Söylenenler hem bizim hem de merkez ofisimiz tarafından onaylandı. Mevcut durumun farkındayız ve NVIDIA ile bir çözüm üzerinde çalışıyoruz.

Herhangi bir durumda sizi derhal bilgilendireceğiz.”

Bir başka açıklama daha yapıldı ve sonrasında gönderiye ulaşılamıyor:

“En son RTX 3080 sorunuyla ilgili olarak, soruşturma devam ediyor ve sizi kısa süre içinde bilgilendireceğiz. RTX 3090/3080 Trinity ürünümüzü satın almış olanlar lütfen aşağıdaki bağlantıdan formu göndersin. Sizinle şahsen iletişim halinde olacağız.”

Gainward

“Kısa bir süre önce oyuncular tarafından yaşanan soruları duyduk. Pek çok oyuncu, şirketimizin piyasaya yeni çıkardığı 30 serisi ürünlerden çok endişe duyuyor. Çipin arkasındaki kapasitörlerin özel kullanımıyla ilgili olarak, durumu burada açıklıyoruz:

Gainward tarafından piyasaya sürülen tüm RTX 3080 10GB grafik kartları şu anda çipin arkasında 5 SP-CAP kapasitör ve 10 MLCC kapasitör kullanıyor. Şu anda piyasada bulunan versiyonların tamamı orijinal ticari versiyonlardır.

Gainward tarafından piyasaya sürülen tüm RTX 3090 grafik kartları şu anda çipin arkasında 4 SP-CAP kapasitör ve 20 MLCC kapasitör kullanıyor. Şu anda piyasada bulunan versiyonların tamamı orijinal ticari versiyonlardır.“