Allgemeines

#Maaşı Dolarla Almasak da Dolar Artışı Günlük Hayatı Nasıl Etkiliyor?

Maaşı Dolarla Almasak da Dolar Artışı Günlük Hayatı Nasıl Etkiliyor?

Dolar kuru Türk lirası karşısında karşısında Temmuz ayı boyunca dikey bir seyir izlemişti. Son haftalarda ise dolar rekor kırdı ve Dolar/TL kuru rekor kırarak 7.36 seviyesine bile ulaştı. Dolar neden artıyor? sorusunun cevabını ararken, Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak dün akşam katıldığı televizyon programında konu hakkında değerlendirmelerde bulundu. Albayrak, “Dolar yükselince endişelenmeli miyiz?” sorusunu “Dolarla mı maaş alıyorsunuz? Dolar borcunuz mu var? Dolarla bir işiniz var mı?” diyerek yanıtladı. Bu durum ise büyük tepkilere neden oldu. Çünkü doların artışı en basit tanımıyla yurt dışından ithal edilen pek çok ürünün de fiyatını etkileyerek günlük yaşamda aldığımız ürünlerin pahalılanmasına sebep oluyor. Peki doların artışının vatandaşa farklı etkileri var mı, dolar artışı dar gelirliyi neden ilgilendiriyor?

Özellikle son haftalarda dolar kuru büyük bir ivme yakalayarak hızla yükseldi. Bir süredir ise 7 liranın üzerinde seyrediyor. Doların yükselişi ekonomi piyasalarında da büyük bir hareketlenmeye neden oldu

dolarla

Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak ise dün akşam katıldığı televizyon programında doların yükselmesi ve mevcut ekonomi ile ilgili sorulara yanıt verdi

dolarla

Albayrak; “Dolar yükselince endişelenmeli miyiz?” sorusuna “Dolarla mı maaş alıyorsunuz? Dolar borcunuz mu var? Dolarla bir işiniz var mı?” diyerek yanıtladı

Ancak ekonomistler ve para piyasası uzmanları Bakan Berat Albayrak’ın görüşüne katılmıyor. Ekonomistlere göre dolar kurundaki yükseliş enflasyon ve işsizlik olarak vatandaşa geri dönecek

Dolardaki bu ani yükseliş “kur şoku” olarak adlandırılıyor. Kur şoku nedir, ekonomiye etkisi nasıl olur?

dolarla


Para piyasalarında para birimlerinin değeri her saniye değişiyor. Bir para biriminin değerindeki değişimler de şirketlerden tüketicilere kadar ekonominin tüm aktörlerini etkiliyor. Para biriminin değerindeki ani ve yüksek frekanslı değişimler, ‘kur şoku’ olarak adlandırılıyor. Kur şoklarının enflasyondan faiz oranlarına, ithalat ve ihracattan istihdama kadar yayılabilen etkileri oluyor. Dolardaki bu beklenmedik yükseliş de aslında “kur şoku.”

Kur şokları ise bir ülkedeki ürünlerin fiyatını ik yönden etkiliyor. Türk Lirası’nın değer kaybı ithalat maliyetlerinin yükselmesine neden oluyor. Tabii her sektör için bunun maliyeti değişebiliyor. Bu da ülke ekonomisinde dalgalanmalara neden oluyor.

Kur şokunun bir diğer etkisi ise şirketlerin kâr marjlarına bağlı olarak yaşanıyor. İthal girdi ile üretilen ürünlerin maliyeti kur şoku nedeniyle yükseldiğinde söz konusu sektördeki rekabetin düzeyine göre şirketler maliyeti tüketiciye yansıtma derecesi konusunda karar vermek durumunda kalıyor.

Doların yükselmesi vatandaşı ve küçük-orta ölçekli şirketleri neden ilgilendiriyor?




Döviz kuru ülkelerin ithalat ve ihracat gücü ile doğrudan ilişkili. Türkiye ise gıda, tekstil, ilaç gibi birçok üründe ciddi boyutlarda ithalat yapıyor. Bu nedenle Türkiye için TL’nin değer kaybetmesi, ithalat maliyetlerini artırıyor. Bu maliyetlerdeki artış ise market raflarından mağaza vitrinlerine kadar her şeye yansıyor. Sonuç olarak maliyetler ve buna bağlı olarak fiyatlar arttığı halde, vatandaşlarının gelirinin artmaması sürekli olarak bireysel borçlanmaya neden oluyor. Bu borçlarının ödenememesi ise olası bir krizi doğurabilir.

Öte yandan döviz ile iş yapan pek çok şirket bulunuyor. Bu şirketlerin döviz olarak aldığı kredileri ya da borçları ödeyememesi de istihdamın azalmasına, şirketin bulunduğu sektörde de bir dar boğaz yaşanmasına neden olabilir. Bu da işsizlikte artışa neden olur. İşsizlik ise ülkenin iş gücünün azalmasına, vatandaşların borçlarını ödeyememesine neden olur. Bu borçların ödenememesi ise birçok kurumda nakit sıkıntısı yaşanmasını tetikler.

Uzmanların bu konudaki görüşü ne?

dolarla

DW Türkçe’ye konuşan ekonomist Barış Soydan dolardaki yükselişin ekonomide büyük problemlere yol açabileceğini göstererek şu açıklamalarda bulundu; “Örneğin, dolardaki yükseliş marketteki domatesin fiyatını niye etkiliyor? Domatesi Antalya’dan İstanbul’a kamyon getiriyor ve kamyon mazot yakıyor. Mazotun fiyatını da dolar belirliyor. Bu çok küçük bir örnek. Birçok sektörde dolar maliyetler açısından en önemli kalem. Bu nedenle önümüzdeki günlerde mutfaktaki yangın artacak.”

Soydan sözlerini şöyle sürdürdü; “Kur artışı ithal girdiye bağımlılık nedeniyle üretim maliyetlerinin de artacağı anlamına geliyor. Ara malı ithalatına bağlı olarak girdi maliyetlerinin artması ihracatı da olumsuz etkiliyor. Kurlardaki artış dış finansman maliyetlerini de artırırken, her iki durum da yatırımları olumsuz etkiliyor. Merkez Bankası’na göre reel sektörün döviz açığı mayıs ayı itibariyle 165 milyar dolar seviyesinde bulunuyor. Döviz borcu olan şirketleri zor bir süreç bekliyor.”

Dolar artışının özel sektöre etkisi ne?




Doların yükselmesi TL geliri olan ancak dövizle borçlanan özel sektörü de etkiliyor. Türkiye’de pek çok özel sektör şirketi bulunuyor. TL’nin değer kaybetmesi şirketlerin borçlarını ödemesini zorlaştırıyor. Borçlarını ödeyemeyen şirketlerin ise olası bir iflasın eşiğine gelmesi mümkün. Tabii ki bu şirketlerde çalışan yüz binlerce kişinin de işsiz kalma ihtimali olduğu anlamına geliyor.

Kaynak: 1 2

Daha çok bu tarz yazılar okumak isterseniz sosyal medya kategorimizi ziyaret edebilirsiniz.

Dizi || Film izlemeyi seviyorsanız Dizi.BuradaBiliyorum.Com sitemizi forumlarla ilgileniyorsanız Forum.BuradaBiliyorum.Com adresini ziyaret edebilirsiniz .

Kaynak

Ähnliche Artikel

Schreibe einen Kommentar

Deine E-Mail-Adresse wird nicht veröffentlicht. Erforderliche Felder sind mit * markiert

Schaltfläche "Zurück zum Anfang"
Schließen

Please allow ads on our site

Please consider supporting us by disabling your ad blocker!