2015’te teknoloji dünyasında neler olacak?

Teknoloji günümüzde hayatın çeşitli alanlarını kolaylaştırmanın çok ötesine geçti. Teknoloji, artık bitmek bilmeyen tüketim ihtiyaçlarımızı karşılamak için ürün geliştirme amacıyla daha fazla kullanılır oldu. Teknolojinin geldiği son nokta, yeni teknolojilerin geliştirilme hızını iyice düşürdü ve konsept olarak duyurulan birçok icat ve ürün daha bir sene bile geçmeden hayatımıza giriyor. 2014 yılı teknoloji açısından baş döndürücü bir hızla geçti, hergün yenisi duyurulan teknolojik gelişmelere, ürün ve icatlara yetişemez olduk. 2015’te bunun daha da artacağını tahmin ediyorum. Gelin şimdi de 2015’te teknoloji dünyasında olmasını öngördüğüm teknolojik gelişmelere ve geçtikleri aşamalara bir bakalım.

3D Yazıcılar

2012’de bugünlere dair öngörüleri doğru çıkaran, 2013’te popüler olmaya başlayan 3 boyutlu yazıcılar hiç şüphesiz ki 2014 yılında önemli bir gelişme kaydettiler. İlk başlarda yüksek maliyetli ve karmaşık olan 3D baskı cihazları, giderek daha kompakt, ev tipi ve herkesin satın alabileceği hale gelmeye başladılar. 3 boyutlu yazıcılarla tatlı yapılmaya başlanması ve 24 saatte bina inşa edebilecek büyük bir 3 boyutlu yazıcının geliştiriliyor olması da 3 boyutlu yazıcılara yeni kullanım alanları kazandırdı. Geri dönüşümlü üretim yapan 3 boyutlu yazıcı da günümüz çevre duyarlılığına hizmet etmeye yönelik bir üründü. Tabi tüm bu olumlu gelişmelerin yanı sıra bu yazıcılarla üretilen silahlar da şimdiden endişe vermeye başladı. 3 boyutlu yazıcıların insanlığa en büyük hizmetlerinden birisi ise yapay organ üretimi oldu. Hatta bu artık öyle bir noktaya geldi ki bu organlara kan damarları eklenmesinin yolu bulundu.

Bu kadar hareketli bir yakın geçmişe sahip olan 3D yazıcıların gelişimi 2015’de hız kesmeden devam edecek. Yeni ürünler ve kullanım alanları çıkarken, ürün fiyatları biraz daha alınabilir rakamlara yaklaşacak. Ancak yine de 2015’te bazı evlerde 3 boyutlu yazıcılar görebileceğinizi pek öngörmüyorum. 3D yazıcılar dışarıdan her ne kadar heyecan verici görünseler de, bu cihazlarda basılacak modelleri kendi başına tasarlamanız pek de kolay değil. Bu ürünler şu an early adopter dediğimiz erken benimsiyecilere ve konunun meraklısı olan kısıtlı kitleye hitap ediyor.

İnsansız hava araçları (Drone’lar)

Drone olarak da bildiğimiz insansız hava araçları çok geniş bir alan aslında. Biz tüketiciye yönelik olan multikopter sınıfı ile ilgileniyoruz. Multikopterler de 3D yazıcılar gibi kısa bir geçmişe sahip ve bu kısa sürede hızlı bir gelişme kaydettiler. İki sene öncesine kadar genelde meraklı bireysel kullanıcıların ürettiği cihazlar ağırlıklı olan multikoperler, kısa sürede son kullanıcının da rahatlıkla alabileceği kompaktlığa ve fiyata eriştiler. Bunun sonucu olarak da günlük hayatımızda farklı kullanım alanları buldular ve yeni alanların da önü açık görünüyor. Örneğin, multikopterler kısa sürede havadan çekim konusunda neredeyse tekel haline gelmeyi başardılar. Bugün birçok web sitesi üzerinden çeşitli farklı tipte multikopter satın almanız mümkün (Fiyatı 100TL’nin altında, doğru dürüst çalışan modeller var).

2015’te insansız hava araçlarının gelişimi ve yaygınlaşması devam edecek. Arada bir rastladığımız multikopter kazaları ve istenmeyen durumlara karşı yasal duyarlılıklar da (ABD’de) artmaya başladığı için, multikopter hobinizi bir an önce gerçekleştirmeye başlamanızı öneririz. Amazon’un denediği insansız hava aracı ile sipariş teslimi de 2015 içerisinde gerçekleşebilir. Yardım götürme, arama kurtmarma gibi görevlerde bu yıl multikopterleri daha aktif görebileceğiz.

Giyilebilir teknolojiler

Akıllı saatler, aktivite bileklikleri ve artırılmış gerçeklik gözlüklerinin (hatta lenslerinin) başı çektiği giyilebilir teknolojiler her ne kadar ürün geliştirme olarak sürekli ilerliyor gibi görünse de henüz son kullanıcı tarafında gerçek anlamda yaygınlaşmış değil. Bu ürün grubunda en yaygın olan aktivite bileklikleri kısıtlı bir kitle tarafından kullanılıyor. Akıllı saat ve Google Glass gibi artırılmış gerçeklik gözlüklerinin kullanımı ise yok denecek kadar az. Yani henüz şu an yolun başındayız ama ürünler, biz kullanmıyor olsak da sürekli gelişmeye devam ediyor. Şu an neredeyse her büyük teknoloji firması kendi akıllı saatini üretiyor.

Google Glass belki de erken duyurulmuş bir ürün olarak beklediği ilgiyi göremedi. Ancak zaman içerisinde bu benzer artırılmış gerçeklik gözlükleri vazgeçilmezlerimizden olacak. Ancak bu, 2015 yılında olmayacak tabi ki. Yetersiz yazılım, batarya sorunları ve yüksek etiket fiyatları ekranlı gözlüklerin 2015’te hayatımızda yer bulamayacağını ve çok önemli teknolojik aşamalar geçirmeyeceğini söyleyebilirim.

Aktivite bilekleri için durum daha parklak aslında. 2014, sağlıklı yaşam ve sporda teknolojinin daha fazla kullanıldığı bir yıl oldu. Bireyselliğin iyice arttığı günümüzde sağlığımızın önemine daha fazla dikkat eder olduk. Düzenli yapılan spor ve egzersiz de sağlık için vazgeçilmez öneme sahip, öyle ki, DNA’mızı bile değiştirdiği görülüyor. Bunun farkında olan cep telefonu üreticileri 2014’te hem donanım, yazılım olarak spor ve sağlık konseptini öne çıkardılar. Aynı şekilde aktivite bilekleri de cep telefonları gibi egzersizlerimizi yapmamız konusunda bizleri daha fazla motive eder hale geldiler. Bu iyi bir şey tabi ki. Bu yararlı özellikleri ile oldukça cazip durumda olan aktivite bileklikleri 2015’te daha yaygın kullanım alanı bulacak.

İnsansız otomobiller

Özellikle Google’ın kafaya taktığı sürücüsüz otomobiller bir süredir sessiz sedasız geliştiriliyor. Google’ın Toyota, Audi, Lexus gibi araçlarla test ettiği sürücüsüz otomobil teknolojisi 2014’te 1.1 million km’lik test sürüşüne ulaştı. Sürücüsüz otomobiller şu an veri toplayarak gelişim sürecindeler ancak bu otomobillere güven giderek artıyor. Şu an ABD’de bir kaç eyalet, halka açık yollarda bu otomobillerin test edilmesine izin veriyor. 2015’te yollarda insansız otomobiller göremeyeceğiz, bu teknoloji henüz başlangıç aşamasında ve hem gelişimi, hem de kabullenilmesi yıllar alacak.

Robotlar

Robot kavramı ile o kadar uzun süredir yaşıyoruz ki, kendimizi bildik bileli robotlar hem bilimkurgu fantezilerimizi süslüyor hem de aşama aşama gelişimlerine tanık oluyoruz. Hayatımızı kolaylaştırmasını beklediğimiz, ancak Matrix ve Terminator filmlerindeki gibi yapaya zekâya kavuşursa insanlığı tehdit edebileceğini de kurguladığımız robotlar, yer temizleme robotu, çocuklar için yapılan oyuncak robotlar ve temel düzeydeki robotlar (o da meraklısına) dışında bir türlü günlük hayatımıza giremedi, yapay zekâya kavuşup tehdit haline gelemedi. Ama aslında robotlar bizim düşündüğümüzün dışında farklı alanlarda, özellikle iş dünyasında uzun yıllardır kullanılıyor ve giderek yaygınlaşıyor. Robotların kullanımı ve otomasyon yaygınlaştıkça, aşama aşama insanoğlunun işsiz kalacağı şimdiden bilinen bir gerçek. Son yıllarda tüm dünyada gerçekleşen (sonuncusu Hong Kong’da) beyaz yakalıların isyanının ve ayaklanmalarının arkasında da aslında bu yatıyor. Aşağıdaki Türkçe altyazılı videoda, robotlaşma ve otomasyon sonucu bir çok mesleğin ve iş tanımının nasıl kaybolacağı anlatılıyor.

Şimdilik endişeye gerek yok. 2015’te robotlar tarafından işsiz bırakılmayacağız veya dünyamızı robotlar işgal etmeyecekler. En ünlüsü Asimo olan insansı robotların da kısa zaman içerisinde büyük aşama göstermesi beklenmiyor. Aşılması gereken mekanik karmaşa, batarya sorunları ve yapay zekâ konusunda henüz daha yolun epeyce başında olmamızdan dolayı 2020’ye kadar insansı robot ve günlük haytta kullanılacak robotlarda devrimsel gelişmeler olmasını öngörmüyorum. Bunlar yerine iş dünyası ve askeri amaçlı kullanıma sahip daha fonksiyonel robotlarda önemli gelişmeler olacak.

Yapay organlar

2014 yılı yapay organlar için oldukça verimli geçti. Dünya’nın ilk yapay kalbi 75 yaşındaki Fransız hastaya takıldı. 3 boyutlu yazıcılarla organ üretiminde ilerlemeler oldu ve hatta bu organlara kan damarları eklenmesinin yolu bulundu.

2015’te yapay organlarla ilgili önemli gelişmeleri olmasını bekliyorum. Özellikle hayati olmayan organlar 3 boyutlu yazıcılar yardımıyla daha sık üretilip denenecektir ve olumlu sonuçlr alınacaktır diye öngörüyorum.

Sanal gerçeklik

Sandığımızın aksine sanal gerçeklik o kadar da yeni bir teknoloji değil aslında. Kökleri 1950’li yıllara kadar dayanıyor. (1995 yılında ben de bilgisaayrda kullanmak için bir tane aldığımı hatırlıyorum). Aslında varolan ve unutulmuş bir teknoloji yeniden canlandı desek daha doğru olur. Sanal gerçekliği yeniden popüler hale getiren Oculus Rift adlı sanal gerçeklik gözlüğü oldu.

Günümüz insanını artık sıradan teknolojiler tatmin etmiyor. Bu yüzden 2015’de sanal gerçekliğe olan ilgi artacak ve bunu gören teknoloji üreticileri şimdiden rakip ürünler çıkarmaya başladılar.

Cep telefonları

Yeni nesil tüketim alışkanlıklarımız gereği cep telefonlarımızı her sene yenilememiz gerekiyor! Ya da en azından telefon üreticilerinin istediği bu. Telefonların ekranı büyüdü, boyutları küçüldü, donanımsal açıdan çok büyük fark yaratacak eşiğin sonuna geldiler gibi (şimdilik). Bu yüzden gereksiz değişiklikler (kıvrık ekran, köşeli ekran) ve eklentilerle (bol bol gereksiz uygulama) yeni diye piyasaya sürülen telefonlar 2014’te zirve yaptı. 2015’te de ben durumun fazla değişiklik göstermeyeceğini, fiyatları sürekli artan telefonların teknolojik anlamda aynı oranda gelişmeyeceğini ve sürekli vaadedilen kırılmaz ekranlı telefonların piyasayada göremeyeceğimizi öngörüyorum. Akıllı telefonlardaki en önemli gelişmeler fotoğraf ve video çekimindeki donanım ve teknolojilerde olacak.

Televizyonlar

Bilgisayar ve mobil cihazlardaki gelişme yüzünden televizyonların yavaş yavaş ölmeye başladığı düşünülüyordu ancak bu gelişmeler televizyonun gelişimini tetikledi diyebiliriz. 50 yıllık led teknolojisi nasıl ki günümüz akıllı cihazlarına hayat verdiyse, televizyonlarda da kullanılarak onları ciddi şekilde ince hale getirdi. Televizyonlar akıllı hale gelerek teknolojik gidişhata da ayak uydurdu (her ne kadar beklenen verimi sağlamıyor olsa da). Ardından 3D ve 4K gibi yüksek çözünürlüklü modellerle ilgiyi yeniden üzerine topladı. Bizler daha 4K kavramına adapte olamamışken Sharp, Panasonic ve LG’nin 8K televizyonlarını tanıttığını belirtelim. Kıvrık ekranlı televizyonların da tüketici tarafında olumlu bir heyecan yarattığını belirtelim. 2015’te televizyonun gelişimi hız kesmeden devam edeceğini ve çözünürlük dışında yeni teknolojilerin duyurulacağını öngörüyorum.

Bulut (Cloud)

Verilerimizin ve programlarımızın tümüyle internet sunucularında tutulduğu ve birbirinden bağımsız cihazlarla erişim sağlarak bu programları kullandığımız ve verilerimize ulaştığımız yeni nesil internet hizmet sistemine kısaca bulut (cloud) deniyor. Gelecğeinden oldukça umutlu olduğumuz ve rahatımızı buna borçlu olacağımızı düşündüğümüz bulut sistemi bu sene yaşanan güvenlik skandalları ile ciddi şekilde sorgulanır hale geldi. Bunlardan en akılda kalanı Apple iCloud’un haclenmesi ve birçok ünlü ismin mahrem fotoğraflarının internete saçılması oldu. Aslında bu sene hacklerin yılı oldu desek çok doğru olur. 2015’te bu olanlardan ders almamış olan bulut platformlarının yeni hack vakaları yaşaması yüksek ihtimal gibi görünüyor. Bu yüzden, bu sisteme güvenmek yerine mahremiyetinizi bu olasılıklara göre ayarlamanız daha doğru olacak.

Bunlar 2014’ten kalan teknolojik gelişmeler. 2015’in teknolojik aıdan oldukça hareketli olacağını ve hayatımıza yeni teknolojilerin gireceğini de belirterek son noktayı koyalım.