#Patlayan Yıldızlar, Dünya’da Kitlesel Yok Oluşlara Yol Açmış Olabilir

Dolunaydan daha parlak olan patlamış bir yıldızın ışığıyla bir şeyler okuduğunuzu hayal edin; düşünmesi eğlenceli olabilir fakat bu sahne, radyasyonun bildiğimiz şekliyle yaşamı mahvettiği bir felaketin başlangıcını temsil ediyor. Araştırmacıların söylediğine göre en az bir kitlesel yok oluş olayının ardındaki suçlu, yakındaki süpernovalardan çıkan katil kozmik ışınlar olabilir. Dünya’nın kayaç kayıtlarında belirli radyoaktif izotopların bulunması da bu senaryoyu doğrulayabilir.

Illinois Üniversitesi’nde gökbilim ve fizik profesörü olan Brian Fields önderliğinde yapılan ve bugün PNAS bülteninde yayımlanan bir çalışmada, gökbilimsel olayların; Devoniyen ve Karbon dönemleri arasındaki sınırda yer alan, 359 milyon yıl önceki bir yok oluş olayının sorumlusu olma ihtimalleri araştırılıyor.

Araştırma takımı, bu Devoniyen-Karbon sınırına yoğunlaşmış çünkü bu kayaçlar, morötesi ışıkla güneşte yandığı görülen yüz binlerce bitki sporu nesli barındırıyor; bunlar, ozonun uzun süre boyunca inceldiğini gösteren birer kanıt niteliğinde.

“Büyük ölçekli yanardağ faaliyetleri ve küresel ısınma gibi Dünya tabanlı felaketler de ozon tabakasını yok edebilir; fakat söz konusu zaman aralığında bu gibi şeylere yönelik kanıtlar ikna edici değil” diyor Fields. “Bunun yerine biz, Dünya’dan yaklaşık 65 ışık yılı ötede gerçekleşen bir veya daha fazla süpernova patlamasının, uzun süren ozon kaybının sorumlu olabileceğini öne sürüyoruz.”

Hatta fosil kayıtları, biyolojik çeşitlilikte 300.000 yıllık bir azalma olduğunu gösteriyor. Devonyen-Karbon kitlesel yok oluşuna yol açmış olabilecek bu durum, birden fazla felaketi ve belki de birden fazla süpernova patlamasını akla getiriyor.

Lois Yoksulyan/Illinois Üniversitesi Haber Bürosu. Ç: O.