Kilogram, amper, kelvin ve mol yeniden tanımlandı

60 ülkeden temsilciler, bir dönüm noktası kararı olan, dünyaca kullanılan kilogram, amper, kelvin ve mol tanımlarının değiştirilerek  Uluslararası Birimler Sisteminin (SI) yeniden tanımlanmasına oy verdiler.

Uluslararası Ağırlıklar ve Ölçüler Bürosu (BIPM) tarafından düzenlenen ve Fransa’nın Versailles kentinde gerçekleştirilen Genel Ağırlıklar ve Ölçüler Konferansı’nda alınan karar, tüm SI birimlerinin artık doğal dünyayı tanımlayan sabitler tarafından tanımlanacağı anlamına geliyor. Bu, SI’nın gelecekteki istikrarını sağlayacak ve tanımları uygulamak için kuantum teknolojileri de dahil olmak üzere yeni teknolojilerin kullanımına fırsat tanıyacaktır. 20 Mayıs 2019’da yürürlüğe girecek olan değişiklikler, ölçü birimlerini tanımlamak için fiziksel nesnelerin kullanımına son verecek.

Kilogramın (IPK) tanımı olarak, Fransa’daki BIPM’de 130 yıldan uzun bir süredir depolanan platin alaşımı silindiri artık emekli olacak ve yerini  kuantum fiziğinin temel sabiti olan Planck sabitine bırakacak. IPK’nın istikrarı, zor ve potansiyel olarak yanlış bir süreç olmasına rağmen sadece aynı kopyalarla kıyaslandığında doğrulanabilirken, Planck sabiti her yerde ve her zaman kullanıma hazır olacak.

Uluslararası Ağırlıklar ve Ölçüler Bürosu Direktörü Martin Milton, “SI’nın yeniden tanımı, bilimsel ilerlemede bir dönüm noktasıdır. Doğada kütle ve zaman gibi önemli kavramlar için temel olarak gözlemlediğimiz sabitleri kullanmak bilimsel anlayışımızı geliştirmek, yeni teknolojiler geliştirmek ve toplumun en büyük zorluklarını ele almak için kararlı bir temele sahip olduğumuz anlamına gelir.” dedi.

Uluslararası Ağırlıklar ve Ölçüler Komitesi Müdürü Barry Inglis, “Bugün, dünya çapında ölçüm bilimciler tarafından yapılan onlarca yıllık çalışmaların doruk noktasını işaret ediyor, bunun önemi büyük. Artık, dünyada yapılan ölçümlerde nesnelerin sınırlamalarına bağlı kalmamakla birlikte daha da fazla doğruluğa yol açabilecek ve hatta bilimsel ilerlemeyi hızlandırabilecek evrenselliğe sahip birimlere sahip olacağız.” dedi.

Yeni tanımlar, SI’nın yedi temel biriminin dördünü etkilemektedir: kilogram, amper, kelvin ve mol; ve volt, ohm ve joule gibi onlardan türeyen tüm birimler.

• Kilogram – Planck sabiti (h) ile tanımlanacaktır
• Amper – temel elektrik yükü (e) ile tanımlanacaktır
• Kelvin – Boltzmann sabiti (k) ile tanımlanacaktır
• Mol – Avogadro sabiti (N_A) ile tanımlanacaktır

Bu birimlerin büyüklükleri değişmeyecek olsa da (kilogram bir kilogram olacaktır), yeniden tanımlanmış dört birim, SI temel birimlerinin hem kararlı hem de faydalı olmaya devam etmesini sağlamak için saniye, metre ve kandelaya katılacaktır.  Tıpkı 1967’de saniyenin yeniden tanımlanmasının dünya genelinde GPS ve internet aracılığıyla kurulan iletişim  teknolojisinin temelini oluşturması gibi yeni değişikliklerin de bilim, teknoloji, ticaret, sağlık ve çevre  üzerinde geniş kapsamlı etkileri olacaktır.

Kaynak : National Physical Laboratory. “Kilogram, ampere, kelvin and mole redefined: International System of Units overhauled in historic vote.” ScienceDaily. ScienceDaily, 16 November 2018.