#Kripto para nedir? Kapsamlı kripto para rehberi

Özet

• Kripto para nedir: Kripto para, tüm dünya vatandaşlarının her yere anlık para gönderebilmesini sağlayan, merkezi otoriteden ve devletlerden bağımsız bir dijital paradır. Kripto para, isminden de anlaşılacağı üzere şifreli bir teknolojiyi kullanır. Bu teknoloji de blockchain (blok zinciri) olarak adlandırılmaktadır.

Kripto para nedir? Kripto paralar, Bitcoin ile başlayan furyada son 10 yılı adeta kasıp kavurdu, birçoklarını milyoner, birkaçını milyarder yaparken birçoklarını da hayal kırıklığına uğrattı. Peki kripto para nedir, kripto para nasıl alınır? Yazımızda bu konunun derinliklerine iniyoruz. Şaşıracağınız, nasıl olur diyeceğiniz birçok bilgiyi sizlere aktarmaya çalışacağız. Keyifli okumalar!

Kripto para nedir?

Kripto para nedir? sorusunun cevabını hemen verelim. Kripto para kişiler arasında takas işlemlerinde, ticari işlemlerde kullanılan ve dijital, şifrelenerek güvenliği sağlanmış para birimleridir. Birçok uzmana göre ise gelecekte büyük kitleler tarafından kullanılacak bir para birimi.

İlk çıktığı yıllarda pek çok insan tarafından önemsenmeyen kripto paralar, günümüzde ise oldukça popüler. Hatta o kadar popüler ki büyük şirketler, dev bankalar, hükümetler bu konu üzerinde çalışmalar yapmaya devam ediyor. Ancak gelin görün ki kripto paralara güven tam olarak sağlanmış değil. Çünkü, alışageldiğimiz geleneksel finans sisteminin dışında konumlandığı için anlamlandırmak güç olabiliyor. En başta fiziki bir yapısının olmaması ile mevcut parasal sistemin içinde büyümüş nesiller, kripto paraları yabancılıyor. Bu da güven sağlamayı zorlaştırıyor. Kripto paralarda her şey bilgisayarlar üzerinden çeşitli işlemler yapılarak gerçekleştiriliyor.

Konuyu biraz daha basitleştirelim ve bir örnekle pekiştirelim. Kredi kartlarını düşünecek olursak (ya da banka kartlarını) kişi ve kurumlar arasında gerçekleşen işlemlerde de sanal paralar kullanılıyor diyebiliriz. Bu yaptığımız işlem sayesinde de genel olarak sistemsel bilgiler değişmektedir. Yani sizi hesabınızdan çıkan para diğer kişinin hesabına geçmektedir. Ancak bu sistemde siz belli bir organizasyona bağlısınız. Çünkü kredi kartları ile gerçekleşen işlemlerde kullanılan para birimleri bir merkeze bağlı. Bağlı oldukları kurum ise ülkelerin merkez bankaları. Diğer yandan kripto paralar, reel para birimleri gibi herhangi bir otoriteye ya da merkez bankası tarafından yönetilmiyor. Diğer bir deyişle kripto paralar merkeziyetsiz bir finans sistemine sahip. Buna da kısaca DeFi deniyor.

• DeFi hakkında daha fazla bilgi için linke tıklayabilirsiniz > DeFi nedir?

Kriptoloji nedir?

Yukarıda da bahsettiğimiz gibi kripto paralar dijital ve şifrelenmiş bir yapıya sahip. Bu yapının temelinde ise kriptoloji yatıyor. Peki kriptoloji nedir? En basit açıklamasıyla kriptoloji şifreleme bilimidir. Elde tutulan bilgilerin, belirlenen bir sisteme göre şiflenmesine kriptoloji diyoruz. Bu verilen yazı ya da rakam olabileceği gibi bir mesaj da olabilir. Bu şifreleme ise eldeki verilerin daha güvenli hala getirilmesine olanak sağlıyor. Veriler, insanlar ya da cihazlar arasında transfer edildiği takdirde şifre çözülerek bilgiler görünür hala geliyor.

Kripto paraların ilginç tarihi

Kripto paraların tarihine bakacak olursak çok ilgi çekici bilgilere ulaşmak mümkün oluyor. Yazımızın başında da dediğimiz gibi insanlar bu dijital paralar ile zengin olurken, ellerinde bulunan paradan da mahrum oldular. İlk kripto para bugün hala piyasalarda hakimiyetini koruyan Bitcoin’di. 2008 ekonomik krizinden sonra ortaya çıkan ve 2009 yılında insanlar tarafından tanınan Bitcoin insanları adeta çılgına çevirdi. Buna değinmeden önce tarihine bir bakalım.

İlk kripto para olan Bitcoin, insanlar arasında ve dijital dünyada büyük bir sır olmaya devam ediyor. Bitcoin hakkında yazılan, çizilen ve söylenen her şey bir noktada Satoshi Nakamoto ismini kullanan kişi ya da kişilere geliyor. Satoshi Nakamato’nun kim olduğu hala çok büyük bir sır. Elbette bunun hakkında birçok komplo teorisi var ancak somut kanıtlar neredeyse hiç yok. Satoshi Nakamoto’nun tek bir kişi mi yoksa bir grup mu olduğu konusunda da şüpheler var. Yapılan güvenilir çalışmalar, bu ismin arkasındakinin tek bir kişi olduğu yönünde.

Bitcoin’in esasında baş döndüren bir hikayesi var. İlk etapta çok sınırlı bir çevrede bulunan Bitcoin, zamanla üzerine koyarak bugün dünyada on milyonların kullandığı bir para birimi veya dijital altın halini aldı.

• Bitcoin hakkında daha fazla bilgi için linke tıklayabilirsiniz > Bitcoin Rehberi
• Bitcoin’in geçmiş yıllardaki değeri için ise bu bağlantıya tıklayabilirsiniz > Yıllara Göre Bitcoin Fiyatları

Kripto para madenciliği: Kripto paraların üretimi nasıl yapılıyor?

Kripto para nedir sorusuna yanıt verdikten ve kripto paranın tarihinden bahsettikten sonraki durağımız ise kripto para madenciliği. Kripto paralar nasıl üretiliyor ya da üretilebilir? Kripto paraların üretim sürecine “madencilik” deniyor. Tıpkı altın üretimi nasıl madencilikle yapılıyorsa kripto para üretimi için de bu tabir kullanılıyor. Burada sözü edilen algoritma olarak proof-of-work’ü, yani iş kanıtını kullanan kripto paralar. Bu kripto paraların madenciliği yapılabilirken proof-of-stake, yani hisse kanıtı algoritmasını kullanan kripto paralarda ise madencilik gibi bir süreç söz konusu değil. Bitcoin, Ethereum, Litecoin gibi kripto paralar proof-of-work’ü kullanıyorlar. Ethereum, ilerleyen dönemde proof-of-stake’e geçiş yapacak.

Gerçek hayatta kazma, kürek ve gerekli ekipmanlarla yapılan işlemler, kripto para madenciliğinde elektronik cihazlar tarafından yapılıyor. Gerekli elektronik ekipmanları sağladıktan sonra yazılımlar tarafından problemler çözülüyor. Bu problem çözme işleminden sonra da bir ödül oluyor. Problemi çözüp ödül alan kişi, yeni bir Bitcoin üretmiş veya Bitcoin kazmış oluyor. Kripto para ağında isteyen herkes madencilik yapabilir ancak bu durum her geçen gün zorlaşıyor. Gerekli ekipmanların fiyatları artarken ekipmanların da yüksek performanslı olması gerekiyor. Madencilik hakkında kapsamlı bilgilere vereceğimiz linklerden ulaşabilirsiniz.

• Bitcoin madenciliği için > Bitcoin Madenciliği yazımızı okuyabilirsiniz.
• Ethereum madenciliği için ise > Ethereum Madenciliği yazımız sizi yardımcı olacaktır.

Kripto para nasıl alınır?

Kripto para nedir konulu yazımıza, Kripto para nasıl alınır sorusunun cevabını vererek devam ediyoruz. Kripto para almak isteyen kullanıcıların öncelikle güvenilir bir kripto para borsasına kayıt olması gerekmekte. Dünya çapında Binance, Türkiye’de ise BtcTurk en popüler kripto para borsaları. Bu sitelere kayıt olduktan sonra gerekli adımları izleyerek kripto para, Bitcoin ya da diğer altcoin’lere sahip olabilirsiniz. Detaylı rehbere linkten ulaşabilirsiniz.

• Bitcoin Hesap Açma Rehberi

Kripto para güvenilir midir?

Her kripto para güvenilir değildir. Dünyada hemen her alanda olduğu kripto para piyasalarında da dolandırıcılar cirit atıyor. Son yıllarda yeterli bilgi birikimine sahip olmayan sayısız insan, bu dolandırıcıların tuzağına düştü. 

Bir yatırım olarak ele alacak olursak, güvenli yatırım diye bir şey esasında yoktur. Diğerlerinden daha güvenli olan bazı yatırımlar elbette vardır ancak her yatırım bir risk unsuru taşır. Kripto paralar, fiyatları değişken varlıklardır. Bu hem kazanç olasılığını hem de kayıp riskini artırır. Ancak çoğu insan tam da kripto paraların değişken fiyatlarının yarattığı cazibe nedeniyle bu alana geliyor.

Kripto para yatırımı yaparken bunlara dikkat edin

Günümüzde kripto paralar bir yatırım aracı olarak kullanılıyor. Ancak her yatırım aracında olduğu gibi bu kısımda da dikkat etmeniz gereken bazı noktalar var. Öncelikle yatırım tavsiyelerinden uzak durun. Çünkü yapacağınız işlemlerden siz sorumlusunuz kazanırken de kaybederken de yalnız olacaksınız. Diğer yandan iyi bir araştırma sürecine girilmesi gerekmekte. Piyasalar hakkında, kripto para cüzdanları hakkında, kripto para borsaları hakkında vs. iyi bir bilgi birikimine sahip olmalısınız.

Öncelikle temiz ve güvenli bir mail adresine sahip olun ve bunu iyi bir şifreyle koruyun. Yani harf, rakam, nokta ünlem her şey olsun şifrenizde. Diğer yandan kullanacağınız kripto para borsalarında bulunan hesaplarınızın da şifreleri güvenli olsun. Daha güvenli olması için iki adımlı doğrulamayı etkinleştirin. Bu güvenlik önlemleri daha arttırılabilir.

İşlem yapacağınız borsa da bu durumda önem kazanıyor. Borsanın sizlere sunduğu güvenlik önlemleri neler, borsada yapılan işlemlerin günlük hacmi ne kadar, borsada kaç tane kripto para birimi bulunuyor gibi soruları incelemenizde yarar var. Ayrıca bu borsalar olası bir hack durumunda nasıl reaksiyon veriyorlar? Bunları da araştırmalısınız.

Kripto paranın avantajları

Kripto paraların dezavantajları

Kripto paraların avantajlarının yanında elbette dezavantajlarından da söz etmek gerekiyor.

Diyelim ki birine kripto para ile ödeme yapacaksınız. Gerekli işlemlerden sonra bir de bakmışsınız kripto parayı yanlış bir kişiye gönderdiniz. Bu durumda gönderdiğiniz tutarı alamazsınız ancak yanlış gösterim yaptığınız kişiden geri ödemeye isteyebilirsiniz. Bu da karşı tarafın insiyatifinde olan bir durum.

Kullandığınız kripto parayı telefonunuz ya da bilgisayarınızda saklıyorsanız bunun şifresini unutmamanız gerekiyor. Çünkü şifrenizi kaybetmek demek kripto paralarınızı da kaybetmek anlamına gelebilir. Bugün kayıp Bitcoin miktarının 3 ila 4 milyon adet olduğu belirtiliyor. Bugünkü 10 bin 500 dolarlık mevcut fiyatla değerlendirildiğinde bu 30 ila 40 milyar dolarlık bir paranın yitirildiği anlamına geliyor.

Kripto para haberleri