Uzaydan incelenen tam Güneş tutulması

Dikey olarak hizalanmış nanotüpler kullanan Radyometri Değerlendirmesi  (RAVAN)  veya CubeSat, Dünya’ya ulaşan güneş enerjisi miktarı ile uzaya geri yansıyan ve yayılan enerji miktarı arasındaki farkdan doğan Dünya’nın radyasyon dengesizliğini ölçmek için yeni bir yöntem olan ışık emici karbon nanotüplerini test etmek ve doğrulamak için geliştirildi. Ölçüm, gezegenin iklimindeki değişiklikleri tahmin etmek için anahtar görevindedir.

RAVAN 25 Ocak 2017’de Dünya’nın yörüngesinden veri toplamaya başladı ve teknoloji demonstrasyonu Ağustos başında büyük  başarı olarak ilan edildi.

Fakat 21 Ağustos günü olan güneş tutulması, araştırmacılara önemli bir karbon nanotüp özelliği olan hızla değişen enerji çıktılarına karşı duyarlılığı daha ileri düzeyde test etmek için benzersiz bir fırsat verdi. RAVAN Dünya’dan uzaya yansıtılan ve yayılan güneş enerjisi ve termal enerjinin miktarını ölçmek için tasarlanmışken, onun yerine tutulma sırasında RAVAN’ın oldukça hassas nanotüpleri, gelen güneş enerjisi miktarındaki değişiklikleri algılamak için güneş üzerine doğrultulmuştu.

Araştırmacılar CubeSat’ın konumunu ve tutulmanın yüzdesini bildiği için ekibin uydunun verilerini bilinen güneş ışınımıyla karşılaştırması kolay oldu. RAVAN’ın yörüngedeki konumu nedeniyle, ayın güneşin ışığını tamamen engellediği tam tutulmayı yakalanamadı. Bunun yerine, ABD’nin üstündeki konumundan RAVAN, baş araştırmacı Bill Swartz’ın ev organizasyonundan, Laurel, Maryland’deki Johns Hopkins Uygulamalı Fizik Laboratuvarından gözlemlenen duruma benzer şekilde,  yaklaşık % 80’lik bir  tutulmanın verilerini topladı.

Ay, Dünya ve güneş arasından geçerken, RAVAN’ın aletleri uydu dedektörleri tarafından görülen azalan güneş enerjisini hızlı ve doğru bir şekilde ölçme işinden sorumluydu. Swartz’ın açıklaması şu şekilde oldu: “RAVAN güneş enerjisini kalibre etmek için rutin olarak Güneşi görse de, beklendiği gibi tutulmadan sağlanan güneş enerjisindeki ani değişimi izledi.”

Şimdi, tutulma testi yapılan teknoloji ile RAVAN, Swartz ve ekibinin uydunun enstrüman performansını izlemeye devam etmesi, veri analizi yapması ve ölçümlerini Dünya’dan çıkan radyasyonunun mevcut model simülasyonlarıyla karşılaştırmaya devam etmesi nedeniyle tekrar Dünya’ya doğrultulmuştur.

RAVAN’ın halihazırdaki test ve doğrulama görevi, birkaç büyük uyduda bulunan araçlarla alınan şuanki ölçümleri iyileştirmek için Dünya’nın radyasyon dengesizliğinin sürekli global kapsamını sağlamak ve gelecekteki Dünya’nın yörüngesinde bulunacak CubeSats takımyıldızını etkinleştirmek için ilk adımdır.

Daha küçük uyduları gezegenin çevresine eşit olarak yerleştirmek, Dünya’nın enerji dengesizliğini incelemek açısından bir avantaj sağlayabilir. Swartz, “Dünya’dan çıkan ışın enerjisi, özellikle düşük-Dünya yörüngesinde hızlanan bir uydu takımyıldızında görüldüğü gibi, uzay ve zamanda hızla değişiyor. Güneş tutulması, RAVAN ölçüm duyarlılığını kontrollü bir şekilde test etmek için eşsiz bir fırsat sağladı ve dahası Dünya gözlemi için bir teknik sağladı” dedi.

RAVAN, onaylandığında NASA Dünya  gözlem ve bilim ölçüm ihtiyaçlarının geniş bir yelpazesine uygulanabilecek yeni teknolojileri gösteren NASA Yer Bilimi Teknoloji Ofisi (ESTO) programı ile finanse edildi. Görev süreleri boyunca RAVAN gibi CubeSats, yörüngede yeni teknolojilerin ve metodolojilerin ne kadar iyi çalıştığını görmek için adımlarını attı.

CubeSats dahil olmak üzere küçük uydular, NASA’daki arama, teknoloji demonstrasyonu, bilimsel araştırma ve eğitim incelemelerinde  giderek daha büyük bir rol oynamaktadır: gezegen alanı araştırması; Yeryüzü gözlemleri; temel dünya ve uzay bilimi; ve son teknoloji lazer iletişimi, uydudan uyduya iletişim ve otonom hareket kabiliyeti gibi öncü bilim araçlarını geliştirmek de dahil.

Kaynak: NASA/Goddard Space Flight Center. “Total solar eclipse viewed from space.” ScienceDaily. ScienceDaily, 27 September 2017. <www.sciencedaily.com/releases/2017/09/170927123554.htm>.