#Gece Yarısı Meclisten Geçti: Çoklu Baro Sistemini de Kapsayan Avukatlık Kanunu Maddeleri Neler?

Barolarda seçim sisteminin değiştirilmesine yönelik yasa teklifi hazırlığı bir süredir devam ediyordu. AK Parti ve MHP milletvekillerinin imzasıyla Meclis’e gelen Avukatlık Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapan Kanun teklifi, barolar tarafında protesto edilmiş, baro başkanları Ankara’ya Savunma Yürüyüşü gerçekleştirmiş, ardından ise Çağlayan’da eylem ve açıklama yapmışlardı. Baro başkanları ve temsilcileri geçtiğimiz günlerde de Ankara’ya gitmiş ancak Meclis’e alınmadıkları için oturma eylemi yapmışlardı. Birçok baronun karşı çıktığı, çoklu baro sistemi düzenlemesini de içerisinde bulunduran Avukatlık Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapan Kanun teklifi gece yarısı TBMM Adalet Komisyonunda kabul edildi. Bu teklif neler içeriyor, çoklu baro sistemi nedir? Detaylara birlikte bakalım.

80 barodan birçoğunun karşı çıktığı Avukatlık Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapan Kanun teklifi gece yarısı TBMM Adalet Komisyonunda kabul edildi

AK Parti ve MHP milletvekillerinin imzasıyla Meclis’e gelen kanun teklifi, 28 maddeden oluşuyor. Kanunla bilikte Barolar Birliği delegasyon sistemi de değiştiriliyor ve 3 büyük ilin birlikteki delege ağırlığı azaltılıyor

AKP Grup Başkanvekili Cahit Özkan geçtiğimiz günlerde kanun teklifi ile bilgi vermişti. Özkan’ın verdiği bilgilere göre Çoklu Baro Sistemini de içeren kanunun bazı maddeleri şöyle;

– Avukat sayısı 5 binden fazla olan illerde en az 2 bin avukatın imzasıyla yeni bir baro kurulabilecek. Bu şartlara göre bugün itibarıyla barolara kayıtlı avukat sayısı dikkate alındığında birden fazla baro, sadece Ankara, İstanbul ve İzmir’de kurulabilecek. Çoklu baro olan yerlerde barolar, noterler gibi numaralandırılacak. Mevcut barolar “bir numaralı baro” olacak.

– Türkiye Barolar Birliği (TBB), kuruluş işlemlerini yerine getirmek üzere Kurucular Kurulu’nu görevlendirecek. Yeni baro için 4 kişilik Kurucular Kurulu, 2 bin avukatın imzasını alarak kuruluş işlemlerini 6 ayda tamamlayacak.

– Kurucular Kurulu, kurulacak baronun genel kurulunu toplayacak ve genel kurulda yeni baronun organları seçilecek. Seçim sonucunun Türkiye Barolar Birliği’ne bildirilmesi üzerine baro, tüzel kişilik kazanacak.

– Her avukatın, avukatlık edeceği yerin baro levhasına yazılma yükümlülüğü devam edecek. Bir ilde birden fazla baronun bulunması halinde avukat bunlardan birinin levhasına yazılacak.

– Kuruluşu tamamlanan baronun ilk seçimli olağan genel kurulu, kuruluşu takip eden ve son rakamı çift olan yılın Ekim ayının ilk haftası içinde baro başkanının daveti üzerine toplanacak. Böylece tüm baroların seçimleri aynı tarihte yapılacak. Ekim ayının ilk haftası içinde, TBB organlarının seçimi ise Aralık ayı içinde yapılacak. Seçimler sonu çift rakama rastlayan yıllarda yapılacak.

– Avukat sayısının 2 binin altına düşmesi halinde TBB ilgili baroya yazılı bildirimde bulunacak ve 6 ay içinde kuruluş için gerekli olan asgari avukat sayısı sağlanamazsa o baro tasfiye edilecek. Tasfiye işlemleri son yönetim kurulu tarafından TBB’nin gözetim ve denetimi altında yapılacak ve tasfiye edilen baronun malları TBB’ye geçecek.

– Öte yandan avukatlar için tek zorunlu kıyafet cübbe olacak. Avukatların kılık kıyafetiyle ilgili başka bir zorunluluk olmayacak.

– Birlik Genel Kurulu’nun olağanüstü toplantısı; on yerine yirmi beş baronun yönetim kurulunun yazılı talebiyle gerçekleştirilecek.

– Mesleğe yeni başlayan avukatlar, mesleklerinin ilk 5 yılında, kayıtlı olduğu baronun öngördüğü keseneği (aidati) yarı oranında ödeyecekler.

– Avukat, aynı ilde birden fazla baro varsa herhangi birine kayıt olabilecek

Teklifin barolarda seçim sistemini değiştireceği belirtiliyordu. Ancak kanuna göre; baro ve TBB organlarının seçim usulünde bir değişiklik yapılmayacak

Her baro, TBB Genel Kurulunda, baro başkanı ile sabit üç delege ve ilaveten her 5 bin avukat için ilave bir delegeyle temsil edilecek.

Kanunun en çok tartışılan konusu ise çoklu baro sistemi. Çoklu baro sistemi nedir?

Türkiye’de 80 baro bulunuyor. Her il bir baro ile temsil ediliyor ve tüm barolar ise Türkiye Barolar Birliği (TBB)’ne bağlı. Yeni düzenlemeyle de TBB, tek olacak ve varlığını devam ettirecek. Ancak illerde birden fazla baro kurulabilecek. İki bin üyesi olan illerde, yeni bir baro kurulmasına ve çoklu baro oluşturulmasına izin verilecek. İki bin üye baz alındığında ise şu an 7 ilde çoklu baro kurulabilir. Çoklu barolar da üyelikleri oranında Türkiye Barolar Birliği’ne delege gönderecek. Her baro, baro başkanı dahil en az dört delegeyle ve beş bin üyesi olan barolar bakımından ayrıca her beş bin üye için ilave bir delegeyle TBB Genel Kurulunda temsil edilecek.

Kanun teklifinin kabul edilmesiyle birlikte çoklu baroların, 2 bin avukatın imzası ve 4 kişilik kurucular kurulunun isimlerinin yer aldığı dilekçe ile TBB’ye başvurularak ilk adımı atılmış olacak

Kurucular kurulu, kuruluş işlemlerini yürütecek ve işlemleri 6 ay içinde tamamlayacak.

Çoklu baro sistemine neden karşı çıkılıyor?

Bazı baro başkanları ve temsilcileri, çoklu baro sisteminin hukukun üstünlüğünü ve yargının bağımsızlığını zedeleyeceği görüşünde. Çoklu baro sistemi ile her 2 bin avukat bir araya gelerek ayrı bir baro kuracak. Bu da baroların kendi içerisinde ayrışmasına neden olacak. Üye sayılarının azalması ve meydana gelen ayrımcılık ise TBB’de alınan kararlarda etkili olacak. Öte yandan barolardaki bu bölünmenin baroların gücünü zayıflatacağı da düşünülüyor.

Hangi ülkelerde çoklu baro sistemi uygulanıyor?

Çoklu Baro Sistemi; Almanya, Fransa, İngiltere ve Mısır başta olmak üzere ABD’de de bazı eyaletlerde uygulanıyor. ABD’de 8 eyalette çoklu baro sistemi kullanılıyor. Ayrıca, 200’den fazla barosu olan Fransa’da en küçük baronun 9, en büyük Paris Barosu’nun ise yaklaşık 25 bin üyesi bulunuyor.

Kaynak: 1